Strona głównaLudzieAndrzej Wajda kończy 90 lat

Andrzej Wajda kończy 90 lat

Jest jednym z najpopularniejszych polskich reżyserów. Każdy jego film staje się ważnym wydarzeniem, bo sięga po tematy znaczące, poruszające, niebanalne, tragiczne. Od lat czyni ze swych obrazów lekcje historii, literatury i kultury polskiej. Poza tym jest ceniony za kino autorskie i uważany za współtwórcę polskiej szkoły filmowej. Andrzej Wajda kończy dziś 90 lat.
Jest popularnym i cenionym reżyserem, scenarzystą i scenografem - bez wątpienia ikoną polskiego kina. Obszerna lista jego filmów zawiera tytuły mające usankcjonowane miejsce nie tylko w historii rodzimej kinematografii, ale i ojczystej kulturze. Andrzej Wajda jest niezrównanym ulubieńcem dziesiątej muzy.

Andrzej Wajda urodził się 6 marca 1926 roku w Suwałkach. Jego ojciec był oficerem Wojska Polskiego, zginął w Katyniu. Przyszły reżyser studiował najpierw malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, a następnie reżyserię w Szkole Filmowej w Łodzi. Jego debiut reżyserski to obraz „pokolenie" z 1955 roku. Międzynarodową sławę przyniósł Wajdzie zaledwie drugi zrealizowany samodzielnie film - słynny „Kanał" (1956) jako pierwszy film powojenny poruszał tematykę powstania warszawskiego. Dwa lata później reżyser zrealizował kolejny słynny obraz "Popiół i diament", który został wyróżniony na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji nagrodą FIPRESCI.

Andrzej Wajda, fot. Mariusz Kubik, www.mariuszkubik.pl GFDL lub CC-BY-3.0, Wikimedia CommonsW następnych latach Wajda zrealizował m. in. „Popioły" na podstawie prozy Stefana Żeromskiego, "Wszystko na sprzedaż", historia dotycząca rodzimego środowiska filmowego, „Polowanie na muchy", „Krajobraz po bitwie" na podstawie twórczości Tadeusza Borowskiego, „Brzezinę" na podstawie prozy Jarosława Iwaszkiewicza.

W 1973 roku powstała słynna adaptacja dramatu Stanisława Wyspiańskiego „Wesele", w 1975 roku zaś reżyser przeniósł na ekran "Ziemię obiecaną" Władysława Reymonta, film uznano za jedno z jego najwybitniejszych dzieł. Dwa lata później powstał "Człowieka z marmuru", film nieakceptowalny dla ówczesnej władzy, następnie Wajda zrealizował "Bez znieczulenia" ze Zbigniewem Zapasiewiczem w roli głównej, potem „Panny z Wilka" na podstawie opowiadania Iwaszkiewicza, a w 1981 roku reżyser zrealizował „Człowieka z żelaza".

Wajda często sięga po teksty literackie, porusza w swych filmach tematy historyczne, polityczne, społeczne. Lista filmów, które wyreżyserował lub do których napisał scenariusz jest bardzo długa, a niemal wszystkie cieszyły się szerokim odbiorem i znacznym zainteresowaniem zarówno widzów, jak i środowiska filmowego. Wśród tych najgłośniejszych - oprócz już wymienionych, są: „Danton", „Panna Nikt", „Pan Tadeusz", „Zemsta", „Solidarność, Solidarność...", „Katyń", „Tatarak", "".

Jakkolwiek kino Wajdy ma szczególne znaczenie dla Polaków, siła jego obrazu czyni admiratorami reżysera także cudzoziemców. Dowodem na są liczne prestiżowe nagrody, którymi uhonorowano reżysera, wśród nich jedne z najważniejszych to: Złota Palma na Festiwalu Filmowym w Cannes w 1981 roku za film „Człowiek z żelaza" , statuetka Césara w 1982 roku,
honorowy Oscar amerykańskiej Akademii Filmowej w 2000 roku. Cztery spośród filmów Andrzeja Wajdy były nominowane do Oscara w kategorii najlepszy film obcojęzyczny: „Ziemia obiecana", „Panny z Wilka, „Człowiek z żelaza" oraz „Katyń". W 2006 roku Wajda za całokształt twórczości otrzymał nagrodę Złotego Niedźwiedzia.

Poza kinem Andrzej Wajda angażował się również w działalność polityczną. Był członkiem komitetu doradczego "Solidarności" przy Lechu Wałęsie w latach 1981-89, a także senatorem w latach 1981-89.

Oprócz wspomnianych nagród, wśród wyróżnień przyznanych Wajdzie są doktoraty honoris causa kilku polskich uczelni (m.in. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Warszawskiego, Gdańskiego i Łódzkiego). Reżyser jest także kawalerem orderu Legii Honorowej. W czasach PRL został odznaczony Orderem Sztandaru Pracy II klasy oraz najwyższym odznaczeniem - Orderem Budowniczych Polski Ludowej. W 2011 roku został uhonorowany najwyższym polskim odznaczeniem - . Został też nagrodzony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski ,bułgarskim Orderem Cyryla i Metodego, japońskim Order of Rising Sun, Krzyżem Oficerskim i Komandorskim francuskiej Legii Honorowej, Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec, Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Zasługi Republiki Węgierskiej.

Reżyser był czterokrotnie żonaty. Ze związku z aktorką ma córkę Karolinę. Obecną żoną Wajdy jest Krystyna Zachwatowicz - scenograf, projektantka kostiumów oraz aktorka.

Zobacz także

 

 

 

Skomentuj artykuł:

Komentarze mogą dodawać wyłącznie osoby zalogowane.
Jesteś niezalogowany: zaloguj się / zarejestruj się




Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników serwisu. Senior.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. Komentarze niezgodne z prawem i Regulaminem serwisu będą usuwane.

Artykuły promowane

Najnowsze w dziale

Polecane na Facebooku

Najnowsze na forum

Warto zobaczyć