Tadeusz Mazowiecki - in memoriam

urodził się 18 kwietnia 1927 roku w Płocku. Studiował na Wydziale Prawa na Uniwersytecie Warszawskim (studiów jednak nie ukończył). Od młodych lat związany był z ruchami katolickimi (między innymi PAX, WTK - Wrocławski Tygodnik Katolicki i KIK - Klub Inteligencji Katolickiej).

W latach 1961 - 72 był posłem sejmu PRL z ramienia katolickiej grupy Znak. W 1970 roku stanął w obronie ofiar masakry na wybrzeżu, za co pozbawiono możliwości kandydowania do sejmu. W 1980 roku poparł robotników w Stoczni Gdańskiej i wraz z nimi przystąpił do starjku. W stanie wojennym został internowany, uwolniono go dopiero w grudniu 1982 roku. Blisko współpracował z , u którego boku jako doradca stanął w czasie rozmów .

W 1989 roku, jako jedenasty premier w powojennej Polsce, Tadeusz Mazowiecki utworzył pierwszy nielewicowy rząd. W swoim słynnym expose zapowiedział: „Rząd, który utworzę, nie ponosi odpowiedzialności za hipotekę, którą dziedziczy. Ma ona jednak wpływ na okoliczności, w których przychodzi nam działać. Przeszłość odkreślamy grubą linią. Odpowiadać będziemy jedynie za to, co uczyniliśmy, by wydobyć Polskę z obecnego stanu załamania". Za tę wypowiedź bywał krytykowany, niektórzy bowiem uznali ją za sygnał dla działaczy komunistycznych do umacniania swoich pozycji w polityce i gospodarce. Sam Mazowiecki wyjaśniał, że metafora „grubej linii"(a nie „kreski", jak powszechnie się mówi) została źle zrozumiana - nie myślał o nierozliczaniu peerelowskich polityków i działaczy, a o problemie odpowiedzialności nowego rządu, która miała dotyczyć jedynie jego działań i decyzji, a nie całej spuścizny PRL-u.

Rząd Mazowieckiego przeprowadził wiele reform politycznych i gospodarczych. Odpowiadał między innymi za zduszenie hiperinflacji (plan Balcerowicza). Jednakże niektórzy uważają, że nie wywiązał się dobrze z powierzonego mu zadania, a skutkiem zmian społeczeństwo zubożało.

W roku 1990 doszło do rozłamu w obozie solidarnościowym. W efekcie w wyborach prezydenckich stanęli na przeciw siebie: Tadeusz Mazowiecki (jeszcze jako premier) i Lech Wałęsa. Po wygranej tego ostatniego Mazowiecki podał się do dymisji. W latach 1991 - 1995 przewodniczył Unii Demokratycznej (późniejszej Unii Wolności). Blisko współpracował z Janem Marią Rokitą i Hanną Suchocką tworząc w partii skrzydło chadeckie.

Zyskawszy uznanie społeczności międzynarodowej został mianowany sprawozdawcą ONZ z konfliktu w byłej Jugosławii, ale zrezygnował ze stanowiska zarzucając wspólnocie międzynarodowej bierność. Za zasługi został uhonorowany orderem herbu Bośni.

W latach 1991 - 1997 był posłem na sejm. Brał udział w pracach nad konstytucją 1997 roku i wypracowaniu kompromisowego zapisu w preambule konstytucji: „My naród Polski - wszyscy obywatele Rzeczpospolitej, zarówno wierzący w Boga będącego źródłem prawdy, sprawiedliwości, dobra i piękna, jak i niepodzielający tej wiary, a te uniwersalne wartości wywodzący z innych źródeł".

W 2002 roku opuścił Unię Wolności tłumacząc, że partia przestała spełniać swój program. Nie zrezygnował jednak z polityki. W 2005 roku współzałożył nową inicjatywę polityczną: Partię Demokratyczną - Demokraci.pl.

Mazowiecki był autorem wielu książek między innymi: „"Internowanie" (poza cenzurą 1982), "Druga twarz Europy" (1990), jak i również artykułów publikowanych między innymi w „Tygodniku Solidarność", którego był redaktorem naczelnym. Uhonorowano go wieloma odznaczeniami i orderami, między innymi: Orderem Orła Białego i Orderem Legii Honorowej. Doceniony przez środowisko naukowe, które nadało mu doktoraty honoris causa Uniwersytetów: w Leuven, Genui, Giessen, Poitiers, Exeter, Uniwersytetu Warszawskiego oraz Akademii Ekonomicznej w Katowicach.