Kontrowersje wobec nowych dokumentów dotyczących pontyfikatu Piusa XII

Pierwsze lata pontyfikatu Piusa XII przypadły na okres II wojny światowej. W opinii Kościoła działalność papieża w tym czasie zasługuje uznanie, niektóre środowiska żydowskie zaś zarzucają wspomnianemu papieżowi co najmniej indyferentyzm w kwestii holokaustu. Dyskusja na temat polityki Watykanu podczas wojny rozgorzała no nowo po tym, jak najpierw w 1990 roku Jan Paweł II ogłosił Piusa XII Sługą Bożym i rozpoczął jego proces beatyfikacyjny, a w 2007 komisja kardynałów i biskupów Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych opowiedziała się za beatyfikacją Piusa XII. Niedawno zaś gdy Benedykt XVI podpisał dekret o heroiczności cnót wspomnianego papieża.

Włoscy historycy Mario J. Cereghino i Giuseppe Casarrubea wydobyli z brytyjskich archiwów dokumenty, które - ich zdaniem - wskazują na to, iż Pius XII nie wykazywał woli otwartego potępienia zagłady Żydów, pisze Il Giornale.

Wśród wspomnianych dokumentów znajduje się telegram z 19 października 1943 roku, który dotyczy spotkania Piusa XII z Haroldem Tittmannem, przedstawicielem dyplomacji USA przy Stolicy Apostolskiej. Tittmann pisze, że papież nie oburzył się w związku z mającą miejsce dzień wcześniej deportacją tysiąca Żydów do obozu Auschwitz, ale wyraził lęk z powodu - jak to ujął - „komunistycznych band, które stacjonują wokół Rzymu". Ponadto, pisze amerykański dyplomata, Pius XII podkreślił, że dotąd Niemcy szanowali Stolicę Apostolską, podaje Il Giornale.

Drugi dokument, datowany na 10 listopada 1944 roku, stanowi sprawozdanie ze spotkania Piusa XII z D'Arcy Osbornem, brytyjskim ambasadorem. Wizyta ta miała miejsce w czasie, gdy oddziały SS dokonały masakry 400 tysięcy węgierskich Żydów. Ambasador raportował brytyjskiemu ministrowi spraw zagranicznych, że wobec sugestii o wystosowanie przez papieża apelu dotyczącego losu węgierskich Żydów, Pius XII stwierdził, iż nie podjął jeszcze decyzji w tej sprawie, w każdym razie jednak jego potępienie będzie anonimowe.